ارزیابی میزان و چگونگی اثرات فناوری‌های نوین بر شهرهای هوشمند آینده

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

گروه برنامه ریزی توسعه و پیشرفت، مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری، تهران، ایران

چکیده

جهان امروز با چالش‌های پیچیده‌ای در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی مواجه است که پاسخ به آن‌ها مستلزم طراحی الگوهای نوین توسعه شهری است. شهرهای آینده باید به نحوی برنامه‌ریزی شوند که همگام با تحولات فناورانه، نیازهای چندبعدی شهروندان را به‌صورت پایدار تأمین کنند. فرایند شکل‌گیری شهرها به مجموعه‌ای از عوامل درهم‌تنیده نظیر سیاست، فرهنگ، اقتصاد، جغرافیا و فناوری بستگی دارد. این پژوهش با هدف شناسایی فناوری‌های نوینی که بیشترین تأثیر را بر آینده شهرهای هوشمند دارند، انجام شد. ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه‌های تخصصی، ۲۵ فناوری نوین شناسایی گردید. سپس با استفاده از تکنیک دلفی و طراحی پرسشنامه، تأثیر این فناوری‌ها بر شش محرک اصلی شهر هوشمند شامل: حکمرانی هوشمند، حمل‌ونقل هوشمند، اقتصاد هوشمند، جامعه هوشمند، محیط‌زیست هوشمند و زیربنای هوشمند موردبررسی قرار گرفت. نمونه‌گیری به روش غیر تصادفی هدفمند (قضاوتی) انجام شد و پس از تکمیل ۲۵ پرسشنامه، به اشباع نظری دست‌یافتیم. یافته‌ها نشان دادند که هفت فناوری شامل: هوش مصنوعی، اینترنت نسل پنجم و استارلینک، اینترنت اشیاء، کلان داده (Big Data)، بلاک چین، رایانش ابری و دوقلوهای دیجیتال، بیشترین تأثیر را بر محرک‌های شش‌گانه دارند. این فناوری‌ها با نفوذ در لایه‌های مختلف مدیریت و زندگی شهری، بستری برای ارتقاء بهره‌وری، تاب‌آوری، پایداری و جهانی‌شدن شهرها فراهم می‌سازند. نتایج این پژوهش می‌تواند مبنای برنامه‌ریزی راهبردی برای هوشمند سازی شهرها در آینده‌ای نزدیک قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیمی، مازیار و معرف، مریم. (1397). توسعه پایدار شهری بر مبنای رشد هوشمند شهری. دومین کنفرانس بین المللی فناوری های نوین در مهندسی معماری و شهرسازی ایران، تهران.
  2. احمدی، سید علی‌اکبر؛ دارائی، محمدرضا؛ سلام زاده، آرش و جعفری، محمدرضا. (1401). هوش مصنوعی و فرصت‌های کسب‌وکار. نشریه توسعه کارآفرینی، 9 (4)، 232-205.
  3. افضلی‌ننیز، مجتبی؛ مدیری، مهران و فرهودی، رحمت ال. (1398). تحلیل ملزومات فرایندی مدیریتی در هوشمند سازی شهر. جغرافیای اجتماعی شهری، 6(1)، 15-28.
  4. الیاسی راد، میلاد. (1396). تأثیر فناوری‌های نوین در شهر هوشمند بر توسعه پایدار. سومین کنفرانس جامع مدیریت شهری ایران.
  5. انصاری، منوچهر و محمدیان، ایوب و نویسنده، احسان. (1396). شناسایی کاربردهای اینترنت اشیا در خانه هوشمند. مدیریت فناوری اطلاعات، 9(4)، 659-678.
  6. بزرگ خو، ناهید و هاشم زاده خوراسگانی، غلامرضا. (1400). مؤلفه‌های تأثیرگذار بر رایانش ابری در حمل‌ونقل. فناوری اطلاعات و ارتباطات انتظامی، 2(6)، 33-42.
  7. پیرانی، فرزانه و مهین نسترن. (1395). شهر هوشمند، رویکرد نوین در شهرسازی و توسعه پایدار. چهارمین کنگره بین‌المللی عمران، معماری و توسعه شهری.
  8. جان‌نثاری، حانیه‌السادات؛ حاجیان، علیرضا؛ زادسر، مهدی. (1400). مروری بر کاربرد اینترنت اشیا در ساختمان‌های هوشمند. پنجمین کنفرانس اینترنت اشیا.
  9. جعفری، علی و روحانی، مهدی. (1393). بررسی نقش اینترنت در توسعه سیاسی. پژوهش‌های ارتباطی، 21(77)، 123-142.
  10. جوان، احمد و تی‌تی‌دژ، امید. (1401). اثرات بلاک چین بر مدیریت حمل‌ونقل کالا. تصمیم‌گیری و تحقیق در عملیات، 8 (2)، 217-199.
  11. رفیعیان، مجتبی و حق‌روستا، سمیه. (1399). شهر دانش‌محور. چشم‌انداز شهرهای آینده، 1(1)، 51–62.
  12. سبزواری، ملیحه. (1400). هوش مصنوعی در شهر هوشمند. هشتمین کنفرانس ملی ایده‌های نوین در مهندسی.
  13. سجودی، سکینه؛ اصلانی‌نیا، نسیم و محسنی‌زنوزی، فخری‌سادات. (1389). ICT و محیط‌زیست. چهارمین همایش مهندسی محیط‌زیست.
  14. سلطانی‌نژاد، احمد و گودرزی، سهیل. (1396). تحول در حکمرانی خوب با فناوری اطلاعات. فصلنامه سیاست، 47(1)، 79-97.
  15. شاهیوندی، احمد و موسوی‌پور، الهام. (1396). فناوری اطلاعات و شهر خلاق. مطالعات شهری، 7(25)، 77-90.
  16. غفوری، سیدمحمدحسین؛ چکین، محسن و مهران‌زاده، امین. (1401). مسیریابی در اینترنت اشیا با MOPSO و MSSA. پنجمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت.
  17. فتح‌اللهی‌ارانی، سمیه؛ اخوان، پیمان و داداش‌تبار، کوروش. (1399). بلاک چین و مدیریت پسماند. کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش.
  18. کایجون یو، روای‌یی گانگ، لونگی سان، چونگوجیانگ. (2019). هوش مصنوعی در کتابخانه هوشمند. ترجمه مینا فرجزاده.
  19. کرامتی مقدم، محسن و رضایی، نسرین. (1401). اینترنت اشیا و تعامل فرهنگی جوانان. راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی، 5 (13)، 319-309.
  20. کرمی‌تیره، حمیده. (1395). گزارش مفهوم فناوری. پارک علم و فناوری سیستان و بلوچستان.
  21. محمدی، محمدتقی و حاتمی، پرستو. (1394). اثر رایانش ابری بر. GDP کنفرانس مدیریت و اقتصاد قرن ۲۱.
  22. مرادحاصل، نیلوفر و آزادوار، نجمه. (1392). اثر رایانش ابری بر توسعه پایدار شهری. چهارمین کنفرانس پژوهش‌های نوین در مدیریت.
  23. مقدسی، علیرضا؛ عباسی‌مقدم، فرزانه و اعتضادی‌جمع، حمیده. (1401). هوش مصنوعی در حمل‌ونقل. همایش علوم مهندسی و مدیریت.
  24. نگراوی، احمد و تی‌تی‌دژ، امید. (1401). اثر بلاک چین بر مدیریت حمل‌ونقل کالا. تصمیم‌گیری و تحقیق در عملیات، 8 (2)، 506-492.
  25. نوروزی، سمیه؛ اخوان، پیمان و داداش‌تبار، کوروش. (1399). بلاک چین در مدیریت پسماند شهری. کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش.
  26. نوریان، فرشاد؛ حجازی، سمانه. (1392). کلان داده‌ها در توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل. مطالعات شهری، 2(8)، 83-91.
  27. Afzalinejad, M., Madiri, M., & Farhudi, R. (2019). Analysis of managerial process requirements in city smartening. Urban Social Geography, 6(1), 15-28. [in Persian]
  28. Ahmadi, S. A. A., Daraei, M. R., Salamzadeh, A., & Jafari, M. R. (2022). Artificial intelligence and business opportunities. Journal of Entrepreneurship Development, 9(4), 205-232. [in Persian]
  29. Albino, V., Berardi, U., & Dangelico, R. M. (2015). Smart cities: Definitions, dimensions, performance, and initiatives. Journal of Urban Technology, 22(1), 3–21.
  30. Ansari, M., Mohammadian, A., & Nevisandeh, E. (2017). Identifying the applications of the Internet of Things in the smart home. Information Technology Management, 9(4), 659-678. [in Persian]
  31. Aurigi, A., and Graham, S. (2000). ‘Cyberspace and the city: the virtual city in Europe’, in G. Bridge and S. Watson (eds). A companion to the city. Oxford: Blackwell, 489-502.
  32. Bartosiewicz, B., Kwiatek-Sołtys, A., Kurek, S. (2019). Does the process of shrinking concern also small towns? Lessons from Poland. Quaestiones Geographicae, 38(4), 91-105.
  33. Bhagya Nathali Silvaa, M. K., Kijun Hana (2018). Towards sustainable smart cities: A review of trends, architectures, components, and open challenges in smart cities. Sustainable Cities and Society.
  34. Bozorgkho, N., & Hashemzadeh Khorasgani, G. R. (2021). Influential components of cloud computing in transportation. Law Enforcement Information and Communication Technology, 2(6), 33-42. [in Persian]
  35. Caragliu, A., Del Bo, C., & Nijkamp, P. (2011). Smart cities in Europe. Journal of Urban Technology, 18(2), 65–82.
  36. Cocchia, A. (2014). Smart and digital city: A systematic literature review. In Smart City (pp. 13–43). Springer.
  37. Curry, E., Dustdar, S., Sheng, Q. Z., & Sheth, A. (2016). Smart cities – enabling services and applications. Journal of Internet Services and Applications. https://doi.org/10.1186/s13174-016-0048-6
  38. Ebrahimi, M., & Maref, M. (2018, February). Sustainable urban development based on urban smart growth. Paper presented at the Second International Conference on New Technologies in Iranian Architecture and Urban Engineering, Tehran, Iran. [in Persian]
  39. Eliasi Rad, M. (2017, December). The impact of new technologies in the smart city on sustainable development. Paper presented at the Third Comprehensive Conference on Iranian Urban Management, Tehran, Iran. [in Persian]
  40. Fathollahi Arani, S., Akhavan, P., & Dadash Tabar, K. (2020, March). Blockchain and waste management. Paper presented at the International Knowledge Management Conference, Tehran, Iran. [in Persian]
  41. Forozan, Y., & Forozan, H. (2014). Developments in urban space in the age of information technology. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 4, 174–180.
  42. Ghofouri, S. M. H., Chakin, M., & Mehranzadeh, A. (2022, February). Routing in the Internet of Things using MOPSO and MSSA. Paper presented at the Fifth International Management Conference, Tehran, Iran. [in Persian]
  43. Giffinger, R., & Pichler-Milanović, N. (2007). Smart cities: Ranking of European medium-sized cities. Centre of Regional Science, Vienna University of Technology.
  44. Giffinger, R., & Pichler-Milanović, N. (2007). Smart cities: Ranking of European medium-sized cities. Vienna University of Technology.
  45. Jafari, A., & Ruhani, M. (2014). Investigating the role of the Internet in political development. Communication Research, 21(77), 123-142. [in Persian]
  46. Jannessari Ladani, H. S., Hajian, A., & Zadeser, M. (2021, February). A review of the application of the Internet of Things in smart buildings. Paper presented at the Fifth Conference on the Internet of Things, Tehran, Iran. [in Persian]
  47. Javan, A., & T.T.D., O. (2022). The effects of blockchain on freight transport management. Decision Making and Operations Research, 8(2), 199-217. [in Persian]
  48. Karami Tireh, H. (2016). Technology concept report. Zahedan: Sistan and Baluchestan Science and Technology Park. [in Persian]
  49. Keramati Moghaddam, M., & Rezaei, N. (2022). The Internet of Things and cultural interaction of youth. New Strategies in Psychology and Educational Sciences, 5(13), 309-319. [in Persian]
  50. Mitchell, W. (2000). e-topia: urban life, but not as we know it. Cambridge, Massachusetts: MIT Press.
  51. Moghaddasi, A., Abbasi Moghaddam, F., & Etezadi Jam, H. (2022, January). Artificial intelligence in transportation. Paper presented at the Conference on Engineering Sciences and Management, Tehran, Iran. [in Persian]
  52. Mohammadi, M. T., & Hatami, P. (2015, June). The effect of cloud computing on GDP. Paper presented at the 21st Century Management and Economics Conference, Tehran, Iran. [in Persian]
  53. Morad Hasel, N., & Azadvar, N. (2013, February). The effect of cloud computing on sustainable urban development. Paper presented at the Fourth Conference on Modern Research in Management, Tehran, Iran. [in Persian]
  54. Mosannenzadeh, F., & Vettorato, D. (2014). Defining smart city: A conceptual framework based on keyword analysis. Journal of Land Use, Mobility and Environment.
  55. Nam, T., & Pardo, T. A. (2011). Smart city as urban innovation: Focusing on management, policy, and context. In Proceedings of the 5th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance (pp. 185–194).
  56. Nam, T., & Pardo, T. A. (2011). Smart city as urban innovation: Focusing on management, policy, and context. In Proceedings of the 5th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance (pp. 185–194).
  57. Negaravi, A., & T.T.D., O. (2022). The effect of blockchain on freight transport management. Decision Making and Operations Research, 8(2), 492-506. [in Persian]
  58. Norouzi, S., Akhavan, P., & Dadash Tabar, K. (2020, March). Blockchain in urban waste management. Paper presented at the International Knowledge Management Conference, Tehran, Iran. [in Persian]
  59. Nourian, F., & Hejazi, S. (2013). Big data in transport-oriented development. Urban Studies, 2(8), 83-91. [in Persian]
  60. Pirani, F., & Mahin Nastaran. (2016, December). Smart city, a new approach in urban development and sustainable development. Paper presented at the Fourth International Congress on Civil Engineering, Architecture and Urban Development, Tehran, Iran. [in Persian]
  61. Rabiee, N., & Bemaniyan, M. (2009). Evaluation of the physical transformation of the city in the era of information technology. Second International Conference of Electronic Municipal, Tehran. [In Persian]
  62. Rafieian, M., & Haghroosta, S. (2020). Knowledge-based city. Future Cities Perspective, 1(1), 51-62. [in Persian]
  63. Rezai, M. (2004). The role of information and communication technologies in urban design according to new concepts of urban planning. PhD Thesis, Tehran Azad University. [In Persian]
  64. Sabzevari, M. (2021, March). Artificial intelligence in the smart city. Paper presented at the Eighth National Conference on New Ideas in Engineering, Tehran, Iran. [in Persian]
  65. Sajjadi, S., Aslaninia, N., & Mohseni Zenouzi, F. (2010, May). ICT and the environment. Paper presented at the Fourth Environmental Engineering Conference, Tehran, Iran. [in Persian]
  66. Seto, K. C., & Fragkias, M. (2005). Quantifying spatiotemporal patterns of urban landuse change in four cities of China with time series landscape metrics. Landscape Ecology, 20, 871–888.
  67. Shahivandi, A., & Mousavipour, E. (2017). Information technology and the creative city. Urban Studies, 7(25), 77-90. [in Persian]
  68. Shorfuzzaman, M., Hossain, M. S., & Alhamid, M. F. (2021). Towards the sustainable development of smart cities through mass video surveillance: A response to the COVID-19 pandemic. Sustainable Cities and Society, 64, 102582.
  69. Singh, S., Sharma, P. K., Yoon, B., Shojafar, M., Cho, G. H., & Ra, I. H. (2020). Convergence of blockchain and artificial intelligence in IoT network for the sustainable smart city. Sustainable Cities and Society, 63, 102364.
  70. Soltani Nejad, A., & Goodarzi, S. (2017). Transformation in good governance with information technology. Politics Quarterly, 47(1), 79-97. [in Persian]
  71. Yigitcanlar, T., & Lee, S. H. (2014). Korean ubiquitous-eco-city: A smart-sustainable urban form or a branding hoax? Technological Forecasting and Social Change, 89, 100–114.
  72. Yu, K., Gang, R., Sun, L., & Jiang, C. (2019). Artificial intelligence in the smart library (M. Farjadzadeh, Trans.). Beijing: Tsinghua University Press. [in Persian]
شهر آینده، اندیشه بومی
دوره 1، شماره 1
مرداد 1404
صفحه 197-220

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار